Eén van de vele typische culinaire specialiteiten die Piemonte rijk is, denk ook aan vitello tonnato, bollito misto, ravioli al plin… is de bagna cauda.
Gegroeid uit de arme-mensen-keuken (cucina povera) in combi met wat historische wortels (de zoutsmokkel van destijds, waarbij je geen accijnzen betaalde voor de in zout ingemaakte ansjovis, maar wel als je enkel zout invoerde) krijg je dit toch wel bijzondere gerecht : een groenige warme dipsaus op basis van look en ansjovis waarbij je allerlei koude groenten krijgt + gekookte aardappel en traditioneel ook wilde artisjok (kardoen).
Jaarlijks wordt de ‘bagna cauda day’ georganiseerd waarbij diverse restaurants in Piemonte die dag een menu geven met enkel bagna cauda om zo dit authentieke gerecht onder de aandacht te houden. Ondertussen is dit evenement zelfs Piemonte ontgroeid want er zijn nu restaurants in heel Italië die deelnemen. Zelfs tot in Nieuw-Zeeland en Japan zijn er koks met Piemontese roots die op deze dag hun gasten een wel zeer afwijkende maaltijd voorschotelen.
Wij trokken gisteren naar Bistagno (waar de voor ons dichtstbijzijnde deelnemende zaak lag -20 minuutjes-, nl. Ristorante del Pallone) waar zeker 50 man aan de bagna cauda zat, super gezellig en ook wel lekker.
Je gelooft dat je licht en gezond eet wanneer je de paprika of witlof in jouw eigen soort fonduepotje met de verwarmde dipsaus onderdompelt, maar na een paar schaaltjes bagna cauda (ze komen immers op zeer regelmatige basis met de kookpot rond om je bij te scheppen) te hebben gesmuld voel je toch dat de grote hoeveelheid olijfolie een behoorlijke indruk nalaat op je maag, in combi met veel, zeer veel look en evenveel ansjovis krijg je toch een smaakcombi die behoorlijk doorweegt.
Op het einde krijg je dan nog een rauw ei dat je moet laten gaarkoken in de rest van de groene saus, maar die traditie hebben we toch maar aan de Piemontese magen overgelaten, ons leek het wat teveel van het goede…
Het blijft wel altijd leuk om zien hoe Italianen echt wel hun best doen om hun traditionele keuken in eer te houden. Er was bijvoorbeeld een groep van zeker 15 jonge mensen alsook een stokoude opa en oma met hun twee jonge kleinkinderen, de bagna cauda lijkt nog wel wat generaties mee te kunnen.
Voor wie het thuis ook wil proberen, hebben we ons best gedaan om het recept in de officiële bagna cauda brochure te vertalen.
Ingrediënten:
- 2 bollen look
- 1 wijnglas extra vergine olijfolie
- 100 gram ansjovis
Bereiding:
- Was de ansjovissen in koud lopend water. Na 5 minuten dep je ze droog. (er zijn mensen die ze wassen in rode wijn of witte wijnazijn)
- Pel de look, snij ze in 2 en haal de scheut in het midden er uit (heel belangrijk!).
Doe ze in een potje met melk en breng ze aan de kook. Daarna laat je ze gedurende 15 à 20 minuten zachtjes verder koken tot de look helemaal zacht geworden is. - Verwarm de olie en voeg de ansjovis toe. Laat de olie nooit koken !
Roer met een houten lepel tot de ansjovis helemaal gesmolten is in de olie. - Haal de look uit de melk en voeg ze toe aan de olijfolie met ansjovis. Plet ze met de houten lepel en roer tot je een romige substantie krijgt.
- Voeg nog wat olie, of eventueel boter, toe en laat het op een heel laag vuurtje staan gedurende 20 à 30 minuten. Let op dat het niet begint te koken !
- Daarna giet je alles in een potje, liefst opgewarmd door een kaarsje, zodat het steeds lekker warm blijft terwijl je de groenten er in dopt.
Smakelijk !